phân tích nhân vật ngô tử văn trong tác phẩm chuyện chức phán sự đền tản viên

Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn trong truyện Chức phán sự ở đền Tản Viên (Nguyễn Dữ)

Thời đại nào cũng có người tốt, kẻ xấu, người tốt, người xấu. Hai thế lực chính nghĩa và bất chính cùng tồn tại và không ngừng đấu tranh để giành lấy. Quy luật này càng đúng trong xã hội phong kiến ​​cuối Lê, đầu Mạc khi triều đình thối nát, bộ máy quan lại đang trên đà suy tàn, cái ác lên ngôi lấn át cái thiện, thậm chí nhân danh cái ác. nhân từ. Nguyễn Du, một nho sĩ sống trong thời thất ngôn nhưng không thể làm ngơ trước thực tại đang bày ra trước mắt, nên đã dùng lối nói ẩn dụ, mượn chuyện ma, chuyện thần để nói với người. Truyện Chức phán sự đền Tản Viên đã thực sự thành công khi phản ánh hiện thực xấu xa và ca ngợi sức mạnh của cái thiện, sức mạnh của chính nghĩa mà đại diện là nhân vật Ngô Tử Văn - một nho sĩ chính trực, cương trực.

Bạn đang xem: phân tích nhân vật ngô tử văn trong tác phẩm chuyện chức phán sự đền tản viên

Những nét chính về cuộc đời Nguyễn Du vẫn còn nhiều ý kiến ​​trái chiều. Tóm lại, có thể nói Nguyễn Du sống vào khoảng đầu và giữa thế kỷ XVI. Xuất thân trong một gia đình khoa bảng, Nguyễn Du được biết đến là người có tài văn chương, thông thạo kinh điển. Dấu ấn của một kẻ sĩ lăn lộn với thời cuộc hiện rõ trong tập truyện Truyền kỳ Mạn Lục. Thể loại truyền thuyết là tiểu thuyết ngắn có cốt truyện hấp dẫn và kết hợp với nhiều yếu tố kì ảo, thần thoại. 20 truyện trong Truyền thuyết Mãn Lục hầu hết là những ghi chép rải rác về những chuyện lạ trong dân gian. Tuy nhiên, sức lao động sáng tạo của Nguyễn Du mới là nguyên nhân làm nên giá trị nhân văn sâu sắc của truyện.

Chuyện quan tòa đền Tản Viên được xây dựng trên một cốt truyện hấp dẫn, các nhân vật trở nên sống động nhờ được tác giả chú ý đến cử chỉ, ngôn ngữ, hành động. Truyện kể về Ngô Tử Văn, người Lạng Giang, tính tình ngay thẳng, ghét giả dối. Vì đốt đền thờ một tướng giặc mượn yêu quái quyền năng, tác giả yêu quái Ngô Tử Văn bị tên ác thần này dọa kiện xuống âm phủ. Trong cơn mê, Ngô Tử Văn gặp thổ thần và được ông chỉ cách đối phó với tà thần. Ngô Tử Văn bị quỷ bắt xuống âm phủ, chàng trình bày hết tội ác của tướng giặc. Sau khi làm chứng, Diêm vương lên án kẻ ác. Thống Công được phục chức, Ngô Tử Văn bèn nhận lời Thổ công làm phán sự đền Tản Viên. Truyện hấp dẫn bởi sự đan xen giữa các yếu tố giàu chất duy vật và sự căng thẳng trong cuộc đối đầu giữa một bên là đại diện cho cái thiện, chân lý và lẽ phải, còn bên kia đại diện cho bộ mặt xấu xa, dối trá của ma quỷ, ác thần. Để khám phá hết sự gay cấn của cuộc chiến này, chúng ta cần tiếp cận nhân vật chính, đồng thời có cái nhìn khách quan về Ngô Tử Văn, người từng tuyên bố đốt chùa.

Ngay trong phần giới thiệu ngắn gọn của tác giả, ta có thể nhận thấy tính cách nổi bật của Ngô Tử Văn là tính cách ngay thẳng, nóng nảy, không thể đứng nhìn chuyện bất bình, thấy cái ác mà phải diệt trừ. “Ông vốn tính nóng nảy, thấy gian ác không chịu nổi, người ngoài Bắc vẫn khen ông là người ngay thẳng”. Chỉ trong câu giới thiệu ngắn gọn, hai quan điểm được thể hiện vừa chủ quan (tác giả) vừa khách quan (theo cách đánh giá của dân gian). Như vậy, ở cả hai góc độ, chúng ta đều thấy Ngô Tử Văn là một con người giàu nghị lực, chí khí và trong sáng. Những phẩm chất đáng quý ấy bộc lộ cụ thể hơn khi tác giả đưa người đọc vào ngay mâu thuẫn của câu chuyện Ngô Tử Văn đốt đền. Hành động đốt đền của Tử Văn nếu ở trong hoàn cảnh bình thường thì đó là một hành động điên rồ, vì đền là nơi thờ thần linh linh thiêng. Đụng đến nơi này không chỉ có tội với thượng giới, mà còn khiến người phàm phẫn nộ. Tuy nhiên, nhìn thấy Tử Văn đốt chùa, người ta “lắc đầu lè lưỡi sợ hãi” vì ái ngại cho chàng, sợ khi Tử Văn dám đối đầu với ma quỷ. Hành động của Tử Văn là hành động có ý thức, được xây dựng với mục đích chính nghĩa của một người không thể làm ngơ trước cái ác. Điều đó được chứng minh qua chi tiết “tắm sạch, khấn trời” trước khi châm lửa. Thề với trời cho thấy Tử Văn tin vào chân lý, rằng trời không dung những kẻ gian ác dù có mang danh nghĩa thần thánh. Và động tác vung tay bất cần của anh chính là minh chứng rõ nhất cho sự ngang ngạnh bất chấp dư luận, sẵn sàng gánh chịu mọi hậu quả khi mình đang làm điều đúng đắn. Vì vậy, nhận xét Ngô Tử Văn là người làm việc hơn cả trời và người là đúng.

Không chỉ là người gan dạ, dũng cảm, Ngô Tử Văn còn là người sáng suốt, biết phân biệt thật - giả, thiện - ác. Ngay sau khi đốt chùa, Tử Văn bị ác thần hãm hại “khó chịu, đầu váng, bụng run”. Anh phải đối mặt với một tên ác nhân giả làm hiền nhân trông cũng uy nghiêm, tuấn tú, lại còn đội mũ sắt tự xưng là cư sĩ. Ông dùng lời lẽ hùng hồn, biện minh hùng hồn để giành quyền về mình, buộc tội Ngô Tử Văn. Nếu là một người bình thường dễ rung động, sẽ sợ hãi cúi đầu van xin tha thứ hoặc run sợ trước những lời buộc tội của mình. Chỉ tiếc là hung thần đã không kìm nén được sự tỉnh táo, khả năng phân biệt thật giả và sự kiên cường của mình trước tài lý lẽ suông của Tử Văn. Ngay cả khi cơ thể mệt mỏi và nóng nực, Tử Văn vẫn giữ cho đầu óc minh mẫn, quan sát mọi hành tung của ma quỷ. Tư thế của ông không hề run sợ, vẫn giữ thế chủ động như thể ông có niềm tin vững chắc vào thắng lợi tất yếu của lẽ phải. Sự khôn ngoan của Tử Văn còn được thể hiện khi đối mặt với thổ thần có thật. Tuy lúc đầu Tử Vân ngạc nhiên khi có người khác xưng là chủ nhân của ngôi chùa, nhưng sau đó Tử Vân tinh ý nhận ra tấm lòng thành của người này. Chỉ qua câu chuyện đau lòng của ông lão áo vải, Ngô Tử Văn đã rõ đâu là thực đâu là hư, đâu là người đúng bị ức hiếp, yếu đuối và chịu bất công bấy lâu nay. Đến đây, sự việc càng được phơi bày, Ngô Tử Văn càng lộ rõ ​​mình là người anh hùng, thấy nỗi bất bình mà ra tay giúp đỡ.

Xem thêm: em ấy muốn trở thành chồng của tôi

Diễn biến truyện khá nhanh, kết cấu chặt chẽ theo lẽ thường. Ngô Tử Văn bị đưa xuống âm phủ để trực tiếp dùng lý lẽ đấu tranh cho điều tốt đẹp. Từ đó, ta thấy ở Ngô Tử Văn một nét đẹp trong tính cách là một con người dũng cảm, sẵn sàng mạo hiểm tính mạng để đấu tranh cho chính nghĩa. Với giọng điệu của một kẻ sĩ không cúi đầu trước uy quyền, Ngô Tử Văn đã tường thuật chi tiết sự việc và đưa ra những bằng chứng thuyết phục trước vị vua âm phủ “lời nói rất ngoan cố, không chịu khuất phục chút nào”. Địa ngục tăm tối với “gió xanh, sóng xám, hơi lạnh thấu xương”, nơi loài ma dạ xoa “mắt xanh tóc đỏ, hình nanh ác độc” vẫn không thể hạ gục ý chí của người ngay thẳng. Dù bản thân bị kẹp, bị tuyên mức án cao nhất vì tội “không tham gia diễn tập” nhưng Tử Văn vẫn đủ sức bình tĩnh xoay chuyển tình thế, lật ngược thế cờ, đem lại thế cân bằng. công lý đúng chỗ của nó. Như vậy để thấy rằng Ngô Tử Văn là người nắm giữ mạng sống của mình, đồng thời chấp nhận dùng tính mạng của mình để bảo vệ những lẽ phải ở đời.

Mọi chuyện đã được sáng tỏ, công lý chắc chắn sẽ thuộc về những người biết đấu tranh. Kết thúc có hậu quen thuộc đã khẳng định chân lý công lý chiến thắng cái ác. Lúc này, Ngô Tử Văn trở thành người xứng đáng được ban thưởng nhất. Anh ta đã được trở lại trái đất mặc dù anh ta đã chết được hai ngày. Không chỉ vậy, để ghi nhớ công ơn của Tử Vân, Thổ thần đã tự nguyện chia đôi gia tài cho Tử Vân và còn được tiến cử giữ chức phán quan đền Tản Viên. Ngô Từ Văn hóa thần và trở thành bất tử là phần thưởng lớn nhất mà một học giả như ông nhận được. Tiếng thơm ấy, tiếng thơm ấy sẽ lưu truyền muôn đời, để lại đức cao cho hậu thế.

Xem thêm: soạn sử 10 kết nối tri thức với cuộc sống

Truyện Chức phán sự đền Tản Viên đã thành công trong việc tạo ra một không gian huyền ảo từ giấc mơ đến hiện thực của Ngô Tử Văn, xuống gặp Diêm Vương nơi âm phủ, từ đó yếu tố thần kì xuất hiện một cách tự nhiên. Vai trò dẫn dắt mạch truyện, tạo sự bất ngờ, hấp dẫn. Những yếu tố thần kỳ này đã có tác dụng tâm linh đối với quan điểm của người thời trung cổ. Thực tế thời kỳ này người ta còn tin vào sự tồn tại của yếu tố ảo nên mục đích của Đền Tản Viên nói riêng và Truyền thuyết Mãn Lục nói chung là dễ truyền dạy hiệu quả. răng dạy con người tránh xa điều ác, chống tội ác, tích cực làm điều thiện, sống ngay thẳng, trong sạch.

Ở nhân vật Ngô Tử Văn ta cũng nhận thấy một bước phát triển đáng kể trong lối viết thế kỉ XVI. Không dừng lại ở cách kể, giới thiệu nhân vật, Nguyễn Du còn đưa vào đó những hành động, cử chỉ, ngôn ngữ đối thoại một cách nhất quán. Nhờ đó, chân dung Ngô Tử Văn trở nên sinh động và cá tính hơn với khí chất hiên ngang của một đấng quân tử, hành động đúng đắn của một quân tử gặp gian ác. Ngô Tử Văn là đại diện tiêu biểu cho hình mẫu lý tưởng của xã hội trung đại, một nhà Nho chân chính cần được tôn vinh và phát huy hơn nữa trong bối cảnh xã hội phong kiến ​​đang suy tàn, mọi luân thường đạo lý đang dần phai nhạt. một.

Truyện Chức phán sự đền Tản Viên đã thoát khỏi lối kể chuyện truyền thống và dần trở thành một lối viết mới của văn học mang đậm dấu ấn cá nhân. Ý nghĩa của truyện không chỉ dừng lại ở việc phản ánh hiện thực xã hội đương thời, ca ngợi chính nghĩa mà nhân vật trung tâm là Ngô Tử Văn. Truyện còn là bài ca về thái độ sống đúng đắn của một con người không thể chấp nhận cái ác. Thời đại nào cũng có cái ác và cái không thiện, vì vậy thời đại nào chúng ta cũng cần phải có lý trí để sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng đương đầu với kẻ quyền thế, kẻ ác, những kẻ núp dưới bóng hiền lành. Con người có trái tim tốt hơn sói.